در حالی چند وقتی است که اتباع افغانستانی، پای ثابت صفحات حوادث روزنامه‌ها هستند، روزنامه همشهری در گزارشی قابل تامل از یک کافه‌رستوران افغانستانی در تهران سعی کرده است روایت متفاوتی را درباره آنها ارائه کند.
مسئله ورود مهاجران افغانستانی به ایران این روز‌ها به یک موضوع مهم اجتماعی و سیاسی در ایران تبدیل‌شده و عرصه عمومی و رسمی کشور را درگیر کرده است. علی‌رغم اینکه از محافل رسمی و غیررسمی آمارهای مختلفی در مورد تعداد مهاجران افغانستانی در ایران اعلام می‌شود، ولی وضعیت اجتماع در بعضی شهر‌ها ازجمله تهران گویای افزایش قابل‌ملاحظه مهاجران افغان در سال جاری است.
سرپرست اداره کل امور اتباع و مهاجرین خارجی استانداری تهران گفت: طرح جمع‌آوری اتباع غیرمجاز در تفرجگاه‌های استان تهران تا پایان تعطیلات نوروزی ادامه دارد.
مدیرعامل سازمان بیمه سلامت ضمن تشریح اقدامات انجام شده جهت پوشش همگانی بیمه سلامت و بیمه رایگان پنج دهک اول جامعه و همچنین تخفیف‌های اعمال شده برای دهک‌های ششم تا نهم، در عین حال درباره چگونگی ارایه خدمات بیمه‌ای به اتباع خارجی توضیح داد.
تصاویر تازه‌ای که رسانه‌های افغانستان منتشر کردند از سیل مهاجران افغان حکایت دارد که یا داوطلبانه و یا در قالب رد مرز، در حال ترک ایران و ورود به افغانستان هستند؛ اتفاقی که نشان می‌دهد دستگاه‌های مسئول با محوریت وزارت کشور، در حال برداشتن گام‌های جدی و تامین مطالبات عمومی هستند.
با افزایش مهاجرین افغانستانی مسائلی به وجود آمده که همه را درگیر خود کرده است، آخرین نمونه آن قتل یک جوان ایرانی در میبد و اعتراض مردم این شهر است. تسنیم در چند گزارش تحقیقی به بررسی ابعاد ماجرا پرداخته است که به‌مرور آن را منتشر خواهد کرد.
دیپلمات پیشین ایران در افغانستان به خبرآنلاین گفت: باید در راستای مدیریت مهاجران اخراج شده افغان از پاکستان، اردوگاه هایی در مرزها ایجاد شود تا ایران بتواند این مساله را مدیریت کند؛ در غیراینصورت تعداد مهاجرین غیرقانونی افغان در ایران به طور قابل توجهی افزایش خواهد یافت
می‌گویند با اینکه در ایران به دنیا آمده‌اند، در ایران زندگی کرده‌اند، در ایران بزرگ شده‌اند، درس خوانده‌اند و احتمالاً باید سر کار بروند، اما خودشان را ایرانی نمی‌دانند. تبعیض‌ها حس ایران بودن و تعلق خاطرشان به ایران را کمرنگ کرده. به‌ویژه در ماه‌های اخیر که میزان حملات به افغانستانی‌ها بالا رفته و آنها به فکر مهاجرت به کشور سوم افتاده‌اند.
رشیدی کوچی، نماینده مجلس گفت: حدود ۵ یا ۶ میلیون مهاجر افغان به ایران آمده که هیچ هویتی ندارند و هر کاری انجام دهند، قابلیت رصد و پیگیری ندارد. این نگران کننده است.
سخنگوی دولت موقت افغانستان با اعلام بازگشت بیش از ۳۰۰ هزار مهاجر افغانستانی از پاکستان گفت که افغان‌هایی که به کشورشان باز می گردند، با وسایل نقلیه ای که از سوی طالبان در اختیار آنها قرار می گیرد، به صورت رایگان به مقاصد مورد نظر انتقال می یابند.
دولت اعلام کرده که ۸ میلیون و ۴۰۰ هزار مهاجر در کشور زندگی می‌کنند. از سوی دیگر بر اساس آمار‌ها ۵ میلیون شغل در ایران در اختیار یا در واقع در انحصار اتباع بیگانه است و با در نظر گرفتن این آمار، میزان اشتغال مهاجران ۵۹ درصد محاسبه می‌شود.
نماینده مردم کنگاور، صحنه و هرسین در مجلس درباره نحوه ورود تبعه غیرقانونی افغان به کشور تصریح کرد: حتی دیده شده ۴۰ نفر از تبعه افغانستانی در داخل تانکر نفت جاساز شده و از مرز وارد کشور می‌شوند.
مصطفی هاشمی طبا در یادداشتی تاکید کرده است؛ افغانستانی‌های حاضر در ایران براساس مشاهدات شخصی من عموماً پشتون هستند و هزاره، تاجیک و ازبک بسیار کم هستند و برخی نیز جلوی خود من به سابقه حضور در طالبانی بودنشان تاکید دارند.